Η στήλη της Ροζέτας

Η Στήλη της Ροζέτας είναι μια πέτρινη πλάκα στην οποία είναι γραμμένο ένα κείμενο σε δύο γλώσσες, δύο αρχαίων λαών, των Αιγυπτίων και των Ελλήνων, με τρία διαφορετικά συστήματα γραφής: Ιερογλυφικά, Δημώδη Αιγυπτιακά, Ελληνικά.  Η στήλη πιθανολογείται ότι έχει «γραφτεί» το 196 π.Χ.  και προέρχεται από το ναό του Πτολεμαίου Ε΄ του Επιφανούς.

Η στήλη βρέθηκε τυχαία (1799) κοντά στην παραποτάμια πόλη του Νείλου  «Rachid»  από τον Πιέρ Φρανσουά Ξαβιέ Μπουσάρ, Γάλλο αξιωματικό του Ναπολέοντα που υπηρετούσε στην περιοχή.  Η  «στήλη της Ροζέτας» φυλασσόταν στην οικία του Γάλλου στρατηγού Μenou στην Αλεξάνδρεια αλλά εκλάπη από τους άγγλους και μεταφέρθηκε στο Βρετανικό Μουσείο.

Το αναγραφόμενο κείμενο στη στήλη επιχείρησαν να το αποκρυπτογραφήσουν με βάση την Ελληνική γραφή ο  Ανατολιστής Silvestre de Sacy, ο Σουηδός αρχαιολόγος Jean-David Akerblad , ο άγγλος πολυμαθής Thomas Young, αλλά εκείνος που τα κατέφερε τελικά, αξιοποιώντας τις εργασίες των προηγουμένων  ερευνητών, ήταν ο δεκαοκτάχρονος Jean-Francois Champollion (1790 -1832), καλός γνώστης  της κοπτικής γλώσσας.

Το Ελληνικό τμήμα της στήλης ξεκινάει έτσι:

1ΒΑΣΙΛΕΥΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΑΒΟΝΤΟΣ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΕΙΑΝ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΚΥΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ ΜΕΓΑΛΟΔΟΞΟΥ ΤΟΥ ΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟΝ ΚΑΤΑΣΤΗΣΑΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ
2ΘΕΟΥΣ ΕΥΣΕΒΟΥΣ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ ΥΠΕΡΤΕΡΟΥ ΤΟΥ ΤΟΝ ΒΙΟΝ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΕΠΑΝΟΡΘΩΣΑΝΤΟΣ ΚΥΡΙΟΥ ΤΡΙΑΚΟΝΤΑΕΤΗΡΙΔΩΝ ΚΑΘΑΠΕΡ Ο ΗΦΑΙΣΤΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΚΑΘΑΠΕΡ Ο ΗΛΙΟΣ

Η στήλη της Ροζέτας

Περιεχόμενο: Διάταγμα του Πτολεμαίου του Ε' σε τρεις γραφές (ιερογλυφική, δημοτική αιγυπτιακή και ελληνική).

Έτος δημιουργίας: 196 π.Χ.
Έτος ανακάλυψης: 1799 μ.Χ.
Τόπος ανακάλυψης: Rashid (Rosetta), Αίγυπτος.
Ανακαλύφθηκε από: Pierre-François Bouchard (μηχανικός του γαλλικού στρατού).
Σημερινή τοποθεσία: Βρετανικό Μουσείο