Η Γλυπτική στην Αρχαία Ελλάδα

Ερμής του πραξιτέλη

Η εξέλιξη της γλυπτικής στην Αρχαία Ελλάδα, ξεκινάει με τους Κούρους (τους γυμνούς έφηβους) και τις Κόρες (ντυμένα με χιτώνες κορίτσια).

Οι Κούροι στέκονται συμμετρικά με τα χέρια κολλημένα στις πλευρές του σώματος και το ένα πόδι πιο μπροστά από το άλλο, θεόρατοι κι επιβλητικοί. Στο πρόσωπο διαγράφεται ένα αχνό χαμόγελο, το λεγόμενο "αρχαίο μειδίαμα".
Αντίστοιχος τύπος του Κούρου στην Αρχαϊκή εποχή, είναι ο τύπος της Κόρης. Οι Κόρες είναι κοπέλλες ή θεές βαμμένες με ζωηρά χρώματα ζωντανά και ευχάριστα: κόκκινο, ώχρα και μπλε . Κι αυτές όμως στέκονται αγέρωχες, γαλήνιες πότε σοβαρές και πότε με το "αρχαϊκό τους" μειδίαμα χωρίς να κάνουν την παραμικρή κίνηση.

Δισκοβολος του μυρωνα

Η τεχνική δυσκολία για την αναπαράσταση της κίνησης θα αρχίσει να ξεπερνιέται από τον 6ον αιώνα π.Χ. , όταν πλέον οι γλύπτες έχουν στη διάθεσή τους πιο τελειοποιημένα εργαλεία (π.χ. διχαλωτή σμίλη) και μια πιο "εξανθρωπισμένη" αντίληψη στην απεικόνιση των διαστάσεων του ανθρώπινου σώματος. Τα μέλη του αγάλματος αρχίζουν σιγά-σιγά να ελευθερώνονται, νάχουν μεγαλύτερη άνεση στην κίνηση και να απεικονίζονται με μεγαλύτερο ρεαλισμό ως προς τον όγκο και τη δομή του σώματος.
Ετσι φθάνουμε στην αρχή της κλασικής τέχνης, στον 5ο αιώνα π.Χ. που μας έδωσε σημαντικά δείγματα γλυπτικής. Τότε φάνηκαν και δημιούργησαν μεγάλοι γλύπτες που κατεργάστηκαν το μάρμαρο και το χαλκό και μας άφησαν πολύτιμη κληρονομιά έργα όπως ο Δισκοβόλος του γλύπτη Μύρωνα, ο Δορυφόρος του Πολύκλειτου (που ο ίδιος ο γλύπτης τον ονόμασε "Κανόνα" γιατί για τη δημιουργία του χρησιμοποίησε όλους τους κανόνες της συμμετρίας και των αναλογιών), ο Ερμής του Πραξιτέλη που βρίσκεται στο μουσείο της Ολυμπίας, ο Ηνίοχος που βρίσκεται στο μουσείο των Δελφών, η Νίκη της Σαμοθράκης και η Αφροδίτη της Μήλου, που βρίσκονται στο μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι κ.α.
Τα περισσότερα αγάλματα που σώζονται μέχρι τις μέρες μας είναι μαρμάρινα αντίγραφα χάλκινων αγαλμάτων, που όμως σε μεταγενέστερους χρόνους καταστράφηκαν για να γίνουν κανόνια ή νομίσματα, με αποτέλεσμα να χαθούν τα μοναδικής αξίας πρωτότυπά τους.
Εκτός από τα αγάλματα, οι γλύπτες της αρχαιότητας έδωσαν σπουδαία δείγματα της δουλειάς τους στη διακόσμηση των ναών. Χαρακτηριστικά είναι τα γλυπτά στις μετόπες, στη ζωφόρο και στα αετώματα του Παρθενώνα, έργο για το οποίο δούλεψε ένα μεγάλο επιτελείο καλλιτεχνών με την επίβλεψη του μεγάλου γλύπτη της αρχαιότητας Φειδία.
Στις αρχές του 19ου μ.Χ. ο Αγγλος λόρδος Ελγιν μετέφερε ένα μεγάλο μέρος από τα γλυπτά του Παρθενώνα, από την τότε τρομοκρατούμενη Ελλάδα στο Λονδίνο και σήμερα ένας μεγάλος αριθμός από τα γλυπτά αυτά βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου. Εδώ και αρκετό καιρό, η Ελλάδα άρχισε μια εκστρατεία στο πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, για να επιστραφούν τα "ελγίνεια μάρμαρα " στην Ελλάδα, τη φυσική τους πατρίδα.