Αγγειοπλαστική στην αρχαιότητα

                                                      

Η σχεδιαστική δημιουργία των Ελλήνων στην αρχαιότητα απεικονίζεται στην επιφάνεια των αγγείων, που άρχισαν από πολύ νωρίς να φιλοτεχνούν και να διακοσμούν οι τεχνίτες στα εργαστήρια της κεραμεικής.

Εκεί η άμορφη μάζα του πηλού έπαιρνε το πρώτο σχήμα πάνω στον τροχό από τα επιδέξια χέρια του αγγειοπλάστη. Πότε γινόταν ένα μεγάλο αγγείο σα στάμνα στρογγυλή με βάση μυτερή ή επίπεδη, που λεγόταν "πίθος" και χρησίμευε για να αποθηκεύουν κρασί, λάδι, σύκα ή τρόφιμα αλατισμένα. Πότε γινόταν ένα αγγείο μακρόστενο με δύο χερούλια και μακρύ λαιμό, που λεγόταν "αμφορέας" και που χρησίμευε για να διατηρούν το κρασί και το λάδι. Το στόμιό του σφραγιζόταν με ρετσίνι και η βάση του ήταν συνήθως μυτερή για να τη θάβουν στη γη. Αλλοτε πάλι ο πηλός έπαιρνε σχήμα δοχείου με πολύ πλατύ στόμιο και δύο χερούλια. Λεγόταν "κρατήρας" και χρησίμευε για να ανακατεύουν το κρασί με το νερό στο τραπέζι.
Το κρασί προσφερόταν από ένα αγγείο, την "οινοχόη" που είχε ένα χερούλι και ένα στόμιο απ' όπου χυνόταν το ποτό. Αλλα αγγεία ήταν οι "σκύφοι", το "κύπελλο", ο "ψυκτήρας", η "λήκυθος", η "υδρία" κ.α. Το καθένα είχε και διαφορετική χρήση.

Αφού έπαιρναν το σχήμα τους τα αγγεία, τα άφηναν να στεγνώσουν στον ήλιο ή τα έψηναν στους φούρνους σε χαμηλή φωτιά. Οταν ξεραίνονταν, τα στίλβωναν και τέλος έφταναν στα χέρια του αγγειογράφου που τα διακοσμούσε με διάφορες παραστάσεις. Το περίγραμμα των μορφών χαραζόταν με ένα αιχμηρό εργαλείο και στη συνέχεια γινόταν πιο ζωηρό με ένα λεπτό πινέλο. Τέλος, με προσοχή ολοκλήρωνε την εικόνα και τη χρωμάτιζε με ακρίβεια και ευαισθησία. Τις περισσότερες φορές χρησιμοποιούσε τρία χρώματα: μαύρο, λευκό και κόκκινο. Μόνο από τον 5ο αιώνα π.Χ. οι ζωγράφοι άρχισαν να χρησιμοποιούν περισσότερα χρώματα.

Οταν τελείωνε και αυτή η διαδικασία, το αγγείο έμπαινε στον κλίβανο. Τα μέσα που διέθεταν τότε δε τους επέτρεπαν να παρακολουθούν τη θερμοκρασία, με αποτέλεσμα πολλά αγγεία να χαλούν και να πηγαίνει χαμένος όλος ο κόπος. Η διαδικασία απαιτούσε εξαιρετική προσοχή, γιατί συχνά από λάθος τα αγγεία ακουμπούσαν μεταξύ τους με αποτέλεσμα να αλλοιώνονται οι παραστάσεις που ήταν ζωγραφισμένες. Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα αγγείο, που πάνω στη μορφή ενός έφηβου είχε αποτυπωθεί το πόδι ενός αλόγου. Οταν περνούσε και τη διαδικασία του φούρνου το αγγείο ήταν έτοιμο για την αγορά.

Σε κάθε περιοχή της Ελλάδας (Κόρινθος, όπου κατά την παράδοση γεννήθηκε η ζωγραφική τον 7ο αιώμα π.Χ., Σπάρτη, Αθήνα, Χαλκίδα, νησιά του Αιγαίου, Βοιωτία κλπ.) αναπτύχθηκε κι ένας διαφορετικός τρόπος έκφρασης (τεχνοτροπία) στη διακόσμηση και τη διαδικασία της κατασκευής των αγγείων και πολλά από τα εργαστήρια των περιοχών αυτών έκαναν εξαγωγή των αγγείων τους στις μακρυνές αγορές της Δύσης και της Ανατολής.