Θησαυρός του Ατρέα

Μερικά από τα πιό μυστηριώδη μνημεία που βρέθηκαν στην Ελλάδα είναι οι θόλοι ή κυψελοειδείς θάλαμοι, 9 από τους οποίους έχουν ανακαλυφθεί στις Μυκήνες. Ένας από αυτούς ο επονομαζόμενος θησαυρός του Ατρέα είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακός. Η είσοδος του θαλάμου είναι λαξευμένη στην πλαγιά του λόφου, έχει ένα πέρασμα 40 μέτρων και έχει κτιστεί με καλοδολεμένους ορθογώνιους λίθους. Πρόκειται για ξερολιθιά, δηλαδή, χωρίς συγκολιτικό υλικό. Ατο υπέρθυρο έχει ένα ανοιχτό τρίγωνο. Οι λίθοι είναι καλά πελεκημένοι στο εσωτερικό της θόλου ενώ στο εξωτερικό τα τοιχώμαα έχουν λίθινη επένδυση. Το δάπεδο είναι φυσικός βράχος.
Μία χαμηλότερη θύρα οδηγεί σε ένα πλευρικό δωμάτιο που επίσης διαθέτει ένα ανοιχτό τρίγωνο στο υπέρθυρο. Στις αρχαίες παραδόσεις τα τρίγωνα με προσανατολισμό προς τον ουρανό έχουν σχέσει με την θεότητα και την αγία τριάδα, μία πιθανή ένδειξη οτι το κτίσμα ίσως αρχικά να χρησιμοποήθηκε ως πνευματιός χώρος. Ο Σλήμαν θεώρησε οτι οι θόλοι υπήρξαν βασιλικά θησαυροφυλάκια αλλά οι σημερινοί μελετητές θεωρούν οτι ήσαν βασιλικοί τάφοι. Χρονολογούν τις 9 θόλους των Μυκηνών μεταξύ 1500 και 1250 π.Χ. Οι ιστορικοί έχουν μειώσει με ερίεργο τρόπο τις χρονολογίες και οτι ο Τρωικός πόλεμος είναι ένα ιστορικό γεγονός. Εν τούτοις χρονολόγηση των κτισμάτων είναι αβέβαιη. Περισσότερες από 100 θόλους έχουν ανασκαφεί στην Ελλάδα και υπάρχουν πολλοί ακόμα. Έχουν βρεθεί στην Μεσσηνία, την δυτική Πελοπόννησο και την Κρήτη. Πολλοί έχουν κατασκευαστεί με μικρότερες λίθους αλλά ακολουθούν το ίδιο σχέδιο. Είναι αξιοσημείωτο οτι στους Ομηρικούς Ύμνους δεν γίνεται αναφορά σε αυτές τις εντυπωσιακές κατασκευές. Οι σκελετοί που βρέθηκαν σε μερικές θόλους δεν ανοίκουν στην εποχή των αρχικών κατασκευών. Κατά κανόνα το σώμα του νεκρού ετοποθετήτο στο δάπεδο της θόλου ή του θαλάμου χωρίς να καλύπτεται από χώμα ή να τοποθετείται σε σαρκοφάγο, κανένα ίχνος των οποίων δεν έχει βρεθεί ακόμα. Οι παρατηρήσεις αποδεικνύουν οτι όταν συγκεντρώνονταν πολλά σώματα τα παλαιότερα παραμερίζονταν στην άκρη στις γωνίες ή θάβονταν σε αβαθή ορύγματα. Πολύ παράξενο για βασιλικούς ενταφιασμούς. Αυτό δείχνει οτι οι σκελετοι πιθανώς δεν ανοίκαν σε βασιλείς. Μία έρευνα από τον Victor Reijs καταλήγει στα συμπεράσματα" Το ηλιακό φώς είναι τώρα ορατό στον τοίχο του θαλάμου κατά τις ισημερίες. Αυτό ισχύει άν η τριγωνική κατασκευή ήταν ανοιχτή. Φαίνεται σαν να είχε κλεισθεί με διακοσμητικό τρόπο κάποια εποχή. Η έρευνά του δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα, δείχνει όμως οτι το ηλιακό φως μπορούσε να εισέρχεται στην θόλο μερικές ημέρες πριν και μετά τις ισημερίες και το θερινό ηλιοστάσιο. Τα ηλιοστάσια και οι ισημερίες ήσαν ιερές περίοδοι κατά τις οποίες ελάμβαναν χώρα σπουδαία πνευματικά γεγονότα.tafikos perivolos 27dec09.jpgΕκτός των μυστηρίων που αφορά τις θόλους υπάρχουν οι επονομαζόμενοι ταφικοί περίβολοι στις Μυκήνες με τους κάθετους τάφους που χρονολογούνται μεταξύ 1650 και 1400 π.Χ. θέτουν μερικά ερωτήματα. Οι κάθετοι τάφοι είναι λάκκοι λαξευμένοι στον βράχο με βάθος μερικών μέτρων. Τα δάπεδα καλύπτονται με χαλίκια. Το σώμα στηρίζονταν με ξύλινους δοκούς. Τα κτερίσματα που αποκάλυψε ο Σλήμαν σε αυτούς τους τάφους είναι πολυάριθμα και φέρουν αρχαικά διακοσμιτικά σχέδια. Υπάρχουν πολλές πληροφορίες κατά τον Όμηρο που αναφέρονται σε ενταφιασμους αλλά δεν υπήρχε καμμία αναφορά στο έθιμο χρησιμοποίησης προσωπίδων που βρέθηκαν στον περίβολο. Σύμφωνα με τον Σλήμαν μία ταφή εξ αυτών ανήκει στον Αγαμέμνονα στον οποίο αποδίδει μία από τις χρυσές προσωπίδες. Σύμφωνα με τον Όμηρο όμως εφαρμόζεται παντού η καύση. Επομένως υπάρχουν πολλά κενά ως προς αυτά τα ευρήματα.